Qastroskopiya, həzm sisteminizin yuxarı hissəsi də adlandırıla bilən boğaz, yemək borusu və mədənin içini müayinə etmək üçün edilən bir prosedurdur. Bu test simptomlarınıza nəyin səbəb olduğunu öyrənməyə kömək edə bilər.
Qastroskopiya üçün kiçik kamerası olan uzun, nazik, çevik boru ağzınıza, sonra boğazınızdan aşağıya və mədəyə daxil edilir. Qastroskopiya biopsiya toxumasını çıxarmaq və mədə xorası kimi müəyyən xəstəlikləri müalicə etmək üçün də istifadə edilə bilər.
Qastroskopiya niyə aparılır?
Qastroskopiya həzm sisteminizdə problemlərə səbəb olan faktorları yoxlamaq, bəzi hallarda əsas səbəbi müalicə etmək və ya xərçəngin varlığını axtarmaq üçün qastroskopiya edilə bilər.
Həzm sistemində aşağıdakı simptomlara nəyin səbəb olduğunu yoxlamaq üçün qastroskopiya edilə bilər:
- Udmada çətinlik və ya udma zamanı ağrı (disfagiya)
- Həzmsizlik, ürək yanması və ya davamlı mədə ağrısı
- Daimi ürəkbulanma və qusma
- Son dərəcə əsəbi və qəzəbli hiss etmək
- Qatran kimi qara və yapışqan nəcis (nəcisdə mədədən qan)
Mövcud problemlərin müalicəsi
Qastroskopiya bəzən həzm sisteminizdəki problemləri müalicə etmək üçün də istifadə edilə bilər. Qastroskopiya aşağıdakı xəstəlikləri müalicə etməyə kömək edə bilər:
- Əgər çox dardırsa və udduğunuz zaman ağrı və ya çətinlik yaradırsa Özofagusunuzun genişlənməsi
- Mədə və ya özofagusun içərisində qanaxmanın dayandırılması
- İstenmeyen toxuma böyümələrinin aradan qaldırılması
- Həkimlər düzgün qida qəbul edə bilməyən xəstələrin mədəsinə qidalanma borusu daxil edirlər
Xərçəngin mövcudluğunun araşdırılması
Bəzi xərçəng növlərini yoxlamaq üçün qastroskopiya istifadə edilə bilər, məsələn: Mədə xərçəngi Özofagus xərçəngi – bu, özofagus xərçəngidir, ağzınızı mədə ilə birləşdirən bölgədir.
Qastroskopiya zamanı mədə və ya özofagusun kiçik bir toxuma nümunəsi müayinə üçün götürülə bilər. Buna biopsiya deyilir. Biopsiya ilə alınan toxumada xərçəng hüceyrələrinin olub-olmadığı yoxlanılır.
Qastroskopiya-ya hazırlıq
Qastroskopiya planlaşdırıldıqdan sonra həkiminiz sizə prosedur üçün lazım olan hazırlıqlar barədə məlumat verəcəkdir. Bu məqalədə aşağıdakı məlumatlar olacaq:
- Testdən əvvəl yemək və içməyi nə vaxt dayandırmaq lazımdır?
- Testdən əvvəl sizə tövsiyə edilə bilən bəzi dərmanlar:
- Nəticələriniz nə vaxt açıqlanacaq?
DİQQƏT !
- Əgər hamiləsinizsə və ya hər hansı dərman qəbul edirsinizsə, xəstəxanaya məlumat verin.
- Əgər telefonla və ya şəxsən əməliyyatdan əvvəl qiymətləndirməniz varsa, o zaman işçilərə məlumat verə bilərsiniz.
- Qastroskopiya günündə testdən ən azı 6 saat əvvəl yeməkdən imtina etməlisiniz. Az miqdarda su içə bilərsiniz.
- Qastroskopiya başlamazdan əvvəl sizi rahatlaşdırmaq üçün sedasyon adlı dərman verilə bilər. Əgər sedativ dərman qəbul etməyi seçsəniz, qastroskopiyadan sonra kiminsə sizi götürməsini və evinizə aparmasını təşkil etməlisiniz. Dərman bədəndə təxminən 24 saat qala bilər, bu da avtomobil idarə etmək kimi müəyyən fəaliyyətləri təhlükəli edir. Bu müddət ərzində kiminsə sizinlə qalmasını təşkil etməli olacaqsınız.
- Gördüyünüz işin növündən asılı olaraq növbəti gün işdən məzuniyyət götürmək də tələb oluna bilər.
Qastroskopiya necə aparılır?
Qastroskopiya günündə ən azı 6 saat əvvəl yeməkdən imtina etməlisiniz. Çox az su içə bilərsiniz. Həkiminiz sizə həmin gün yemək və içmə ilə bağlı nə etməli olduğunuz barədə daha çox məlumat verəcəkdir. Siz özünüzlə götürdüyünüz dərmanların təfərrüatlarını gətirməlisiniz. Dərman istifadəsi ilə bağlı xəstəxananın sizə verdiyi təlimatlara əməl edin. Qastroskopiya adətən 15-45 dəqiqə çəkir.
Qastroskopiyadan sonra...
Qastroskopiya tamamlandıqdan sonra siz xəstə otağına köçürüləcəksiniz. Özünüzü kifayət qədər yaxşı hiss edən kimi evə gedə bilərsiniz. Əksər insanlar üçün bu bir neçə saatdır.
Əgər sedativ dərman qəbul etmisinizsə, sizi evə aparacaq və 24 saat sizinlə qalacaq kimsə lazımdır. Sedasiyadan sonra 24 saat ərzində aşağıdakılardan hər hansı birini etməkdən çəkinməlisiniz:
- Alkoqol qəbulu
- Maşın sürmək
- Cihaz, ağır maşın istifadəsi
- Lokal anestezik sprey istifadə edilmişdirsə, yemək və ya içmədən əvvəl bir saat gözləməlisiniz.
- Qastroskopiyadan sonra bir az mədə və boğaz ağrınız ola bilər. Bu normaldır və bir neçə saat ərzində keçməlidir.
Qastroskopiyadan sonra aşağıdakılardan hər hansı biri ilə qarşılaşsanız, qastroskopiya etdiyiniz xəstəxanaya zəng edin:
- Yüksək hərarət, titrəmə və ya istilik hissi
- Qara, qatran kimi nəcislər
- Nəfəs darlığı ürəkbulanma diskomfort hissi
Ən yaxın xəstəxananın təcili yardım şöbəsinə müraciət edin:
- Əgər qan qusursanız
- Şiddətli və ya pisləşən qarın və ya sinə ağrınız varsa
Qastroskopiya nəticələri
Siz xəstəxanadan çıxmazdan əvvəl həkiminiz qastroskopiyanın nəticələrini sizə izah edə bilər. Əgər biopsiya keçirmisinizsə, biopsiyanın nəticələrini gözləməlisiniz.
Həkiminiz həmçinin qastroskopiya zamanı əlavə müalicənin olub-olmadığını sizə xəbər verəcəkdir. Nəticələriniz haqqında danışmaq və sizə kömək edə biləcək mümkün müalicələri müzakirə etmək üçün növbəti görüş təyin oluna bilər.
